Năm 2015, thị trường bất động sản khép lại với những con số báo cáo rất ấn tượng, số lượng giao dịch đạt kỷ lục so với nhiều năm qua. Thực tế, những gì diễn ra trên thị trường suốt năm 2015 cho thấy sự sôi động đáng mừng. Thế nhưng, phía sau bức tranh tươi sáng của thị trường và những con số ấn tượng đó có tiềm ẩn nguy cơ?
Thị trường bất động sản muốn bền vững rất cần tính minh bạch hơn nữa. Ảnh: Trần Kiều.
Theo báo cáo mới nhất của CBRE, tại TP.HCM trong năm 2015 ước tính có khoảng 36.000 căn hộ được tiêu thụ, tăng 98% so với năm 2014. Cụ thể, trong 36 nghìn căn hộ được tiêu thụ thì có 33 nghìn căn bán cho các cá nhân và khoảng 3 nghìn căn hộ bán cho các nhà đầu tư thứ cấp. Chỉ tính riêng Quý 4/2015, ước tính tổng lượng giao dịch trên thị trường lên đến tương ứng 10.340 căn hộ. Theo CBRE, thị hiếu của thị trường đang dần cải thiện và người mua có xu hướng chuộng những sản phẩm cao cấp hơn. Nếu như trong giai đoạn 2009 đến 2014, căn hộ bình dân có giá dưới 1,3 tỷ đồng một căn luôn chiếm tỷ lệ giao dịch thành công lớn nhất thì trong năm nay những dự án trung và cao cấp với giá bán dao động trong khoảng 1,3 đến 1,5 tỷ đồng bán rất chạy, chiếm hơn 75% tổng giao dịch hoàn thành trong năm qua.
Rõ ràng với những số liệu trên thì doanh nghiệp và khách hàng phần nào yên tâm về tính khả quan của thị trường bất động sản. Tuy nhiên, đằng sau vẻ nhộn nhịp đó năm qua thị trường cũng có những mặt trái đáng quan tâm. Mặc dù số lượng giao dịch tăng kỷ lục thế nhưng liệu nó có phản ánh đúng bản chất của thị trường?.
Theo tiến sĩ Lê Bá Chí Nhân, trong con số giao dịch thành công liệu có bao nhiêu phần trăm là giao dịch thực? Hay chỉ là sự chuyển đổi từ chủ đầu tư qua các sàn môi giới. Không ít dự án bất động sản khiến người mua choáng váng khi công bố bán gần hết sản phẩm chỉ sau một buổi mở bán, thế nhưng ai kiểm chứng được có đúng vậy hay không? Hay đây chỉ là chiêu để tạo “sóng” trên thị trường.
Theo nhận định của một chủ doanh nghiệp, mặc dù số lượng giao dịch rất lớn nhưng những giao dịch có nhu cầu ở thực chỉ chiếm khoảng 30 – 40%, khoảng 70% còn lại là do giới đầu tư, đầu cơ lướt sóng thị trường.
Một nghịch lý rất dễ nhận thấy đang diễn ra khiến nhiều người lo ngại cho tính bền vững của thị trường. Đó là đang có một sự lệch pha cung cầu rất lớn. Trong khi nhu cầu ở thực của người dân Việt Nam phần lớn đang nằm ở phân khúc nhà ở vừa túi tiền, có giá khoảng trên dưới 1 tỷ thì năm qua nguồn cung này đang dần khan hiếm. Trong khi đó, nguồn cung căn hộ cao cấp lại ghi nhận sự bùng nổ sau nhiều năm trầm lắng. Theo tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, với thu nhập của phần lớn người dân Việt Nam thì rất khó để sở hữu được căn hộ có giá lên đến vài tỷ một căn. “Tôi thấy rất lạ là căn hộ cao cấp từ chỗ phân khúc khó bán nhất vì có giá trị lớn thì nay lại bùng nổ trong năm qua”, tiến sĩ Hiếu nói. Ông Hiếu cho biết, hiện tại vẫn chưa thấy những dấu hiệu bong bóng của thị trường nhưng nếu không cẩn thận thì tình trạng bong bóng rất có thể diễn ra trong năm 2016.
Trong năm 2015, thị trường cũng chứng kiến không ít câu chuyện “mập mờ” trong mua bán bất động sản. Rất nhiều khách hàng đã bị cuốn vào cơn sốt “ảo” do chính chủ đầu tư và môi giới bất động sản thêu dệt nên. Những thông tin sai sự thật về dự án, môi giới cố tình gài bẫy người mua không hiếm. Không thể phủ nhận trong năm qua, có nhiều dự án nằm đắp chiếu được tái khởi động lại. Thế nhưng, đây cũng chỉ là ánh sáng le lói của “bóng đêm” hàng trăm dự án vẫn nằm bất động chôn vùi trong đó số lượng tài sản khổng lồ và kéo theo sự khốn đốn của biết bao khách hàng.
Một động thái rất được người mua nhà hoan nghênh đó là việc Chính phủ ban hành Nghị định xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản. Trong đó, nghiêm cấm các hành vi cung cấp thông tin không chính xác, không đầy đủ, không đúng thời hạn, làm nhiễu loạn, sai lệch thông tin về thị trường bất động sản. Nếu cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Nghị định này được xem như một công cụ đắc lực để hạn chế những thông tin “ảo” và góp phần làm minh bạch thông tin cho thị trường bất động sản.
Năm 2016, nhiều sự kỳ vọng vào một thị trường bất động sản sôi động thế nhưng cũng cần lắm sự bền vững và an toàn. Để có được sự bền vững đó, thì tính minh bạch của thị trường giữ vai trò then chốt. Nếu mọi thông tin của chủ đầu tư, dự án, và giao dịch đều được công khai, chính xác sẽ giúp người mua nhà, người đầu tư có cái nhìn thông thái hơn khi bước vào thị trường.
Theo Trần Phong Cafeland